Rozwód – rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Rozwód oprócz śmierci współmałżonka i unieważnienia małżeństwa jest jedną z okoliczności kończących małżeństwo. Wśród rozwodów możemy wyróżnić dwa typy:
- Rozwód z orzekaniem o winie (kończący małżeństwo z winy któregoś z małżonków) – w takim przypadku sąd może zasądzić alimenty od osoby, przez którą ustaje związek małżeński na korzyść poszkodowanej osoby.
- Rozwód bez orzekania o winie (za porozumieniem stron) – w tym przypadku małżonkowie zrzekają się praw roszczeniowych w stosunku do drugiej osoby.
Według prawa polskiego przesłanką rozwodu jest trwały i zupełny rozkład małżeństwa (art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Mimo istnienia wszystkich przesłanek dopuszczalności rozwodu, nie można go udzielić, jeżeli z jego powodu ucierpiałoby dobro małoletnich dzieci, jeżeli udzielenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 56 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) lub rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi na to zgodę.
Kościół katolicki nie przewiduje możliwości rozwodu w przypadku zawarcia ślubu kościelnego; istnieje jedynie możliwość stwierdzenia nieważności małżeństwa w dowolnym czasie jego trwania. Oznacza to w przypadku par, które zawarły ślub kościelny i cywilny, że po rozwodzie – uzyskanym na gruncie prawa świeckiego – ich małżeństwo (w rozumieniu prawa kanonicznego) wciąż trwa, a więc ponowne zawarcie ślubu kościelnego jest niemożliwe.
W kościele prawosławnym małżeństwo nie jest sakramentem. Ksiądz prawosławny jedynie błogosławi małżonków, a owo błogosławieństwo może zdjąć.
Stanowisko Kościołów i teologów protestanckich względem warunków dopuszczalności rozwodu i ponownego zawarcia małżeństwa nie jest jednolite. Istnieją dwie klauzule rozwodowe: porzucenie przez niewierzącego oraz w przypadku cudzołóstwa.
Świadkowie Jehowy wystrzegają się rozwodów. Uznają, że według Biblii małżeństwo rozwiązuje śmierć współmałżonka. Za jedyny powód do rozwodu, umożliwiającego później zawarcie kolejnego małżeństwa, uznają cudzołóstwo jednej ze stron.
Według judaizmu rozwód jest przywilejem męża i następuje po orzeczeniu sądu rabinackiego (bejt din). Polega na wręczeniu listu rozwodowego przez męża (get) w języku aramejskim. Jeżeli mąż żąda rozwodu, a żona nie wyraża na niego zgody, decyzję podejmuje bejt din, w sytuacji odwrotnej sąd nie może tego wymusić, ale jego członkowie mogą próbować skłonić męża do zmiany zdania. Kobieta, której mąż odmawia zgody na rozwód albo zaginął, nie może ponownie wyjść za mąż. Żyd z rodu kohenów nie może poślubić rozwódki. Poza Izraelem żona, której mąż odmawia rozwodu, nie ma możliwości formalnego rozwiązania małżeństwa religijnego. Jeśli ponownie zawrze ona ślub świecki, dzieci z tego związku traktowane są jako nieślubne (mamzerzy), co ogranicza ich prawa w judaizmie.
W islamie zgodnie z prawem koranicznym talak może nastąpić z trzech powodów: upływ czasu, na jaki małżeństwo zostało zawarte (o ile czas ten określony został w umowie małżeńskiej); rozwód oraz apostazja jednego ze współmałżonków. Rozwód może być przeprowadzony przez mężczyznę, niezależnie od powodu. W takim wypadku przeprowadzony jest poprzez trzykrotne wypowiedzenie formuły 'Rozwodzę się z tobą’.
W wielu krajach wyrok sądu orzekający rozwód musi być poprzedzony okresem separacji.
W krajach rozwiniętych liczba rozwodów cały czas rośnie.
Do krajów europejskich, w których rozpada się przynajmniej połowa małżeństw, należą Austria, Belgia, Białoruś, Czechy, Estonia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Norwegia, Rosja, Szwajcaria i Ukraina, a do niedawna także Szwecja i Finlandia. Obecnie prym z najwyższym odsetkiem rozwodów wiedzie Hiszpania, która w 2005 wprowadziła ustawę o tzw. rozwodach ekspresowych.
Poza Europą, do krajów, w których stosunkowo dużo małżeństw kończy się rozwodami, należą Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, Japonia, Korea Południowa, Kuba, Kuwejt i Zjednoczone Emiraty Arabskie.
media
Jak ustrzec się przed rozwodem – najlepiej to nie zawierać związku małżeńskiego i to jest aktualnie coraz silniejszy trend w Polsce.
Niekorzystna tendencja dotycząca liczby ślubów zapewne ma wpływ na zmniejszenie liczby urodzeń w kolejnych latach.
„W tym związku już nie ma miłości, jest tylko przyzwyczajenie.” – to dla kobiet częsty powód do rozwodu, a żyjemy w trudnych dla miłości czasach…
Jesteśmy na najlepszej drodze do samounicestwienia…
